Blog

Pestil

Pestil, yöresel lezzetler arasında yer alıyor.  Bildiğiniz gibi yöresel tatlarda herkes fabrikasyon ürünlerin aksine yörelerde tamamen emekle yapılmış lezzetli ürünleri tercih ediyor.  Ülkemizin dört bir yanında farklı yöresel tatlar mevcuttur. Bu yöresel tatlar genelde ait olduğu yörenin tarımına, damak tadına, kültürüne ve keşiflerine bağlı olarak farklılık gösteriyor. Elazığ’da da bu noktada öne çıkan ve tüm Türkiye’nin yakından bildiği yöresel tatlar taçlanıyor. Bunlardan biri pestiller olarak dikkat çekiyor. Pestiller, Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgeleri’nin sıklıkla yapıp Türkiye’nin her yerine sunduğu efsane bir tat olsa da artık ülkenin dört bir yanında bilinen ve sevilen tatlar arasındadır.

Elazığ’ın köylerinde tamamen saf emek ile üretilen pestilleri size sunuyoruz. Yöresel 23 olarak herkes bu şahane yöresel tatlardan faydalansın diye büyük bir sabır, zahmet ve emekle yapılan tatları kargolama ile Türkiye’nin her yerine ana vatanından gönderiyoruz. Ürün kategorilerimizde yer alan dut pestili ve diğer pestil çeşitleri hakkında bilgilendirme kapsamında her detayı sizler için kaleme aldık. Pestil neyden yapılır, nasıl yapılır, neyle yemek gerekir gibi merak ettiğiniz tüm soruların ayrıntılı yanıtlarına içeriğimizin devamından ulaşabilirsiniz. Bu yöresel lezzetin orijinal üretilmişini hemen tatmak için ilgili kategorimizi ziyaret ederek kolay ve güvenli bir şekilde alışverişinizi tamamlayabilirsiniz.

Pestil Nedir

Doğu bölgesinde özellikle de Elazığ’da pestilin ne olduğu ayrıntılarıyla bilinse de batı da hala bu yöresel tattan mahrum kalan sayısız insan olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Bu noktada bilmeyenler için pestil nedir sorusunun yanıtını vermek gerekirse de; pestiller yaz meyvelerinden ( üzüm, dut, incir bazı yörelerde ise erik, kayısı vb.) ezilerek yapılan ve kışın lezzetli bir tatlı olarak tüketilen kağıt şeklinde bir şekerlemedir.

Eskiden sadece köylerde tamamen imece usulü ve insan emeği ile üretilen pestiller bugün fabrikasyon üretim bandında da sıklıkla yer alıyor. Elbette ki fabrikasyon olarak üretilen pestillerde ağır glikoz ve sakaroz bulunuyor. Ancak yöresel olup tamamen emek ile yapılan pestillerde ise saf ve dalından alınan meyveler tek tek ayrılarak her aşamada emek verilerek üretildiği için çok daha gerçek bir tat sunuyor. Peki, üzüm pestili nasıl yapılıyor? Hangi zorlu aşamalardan geçerek damaklarla buluşuyor? Yöremizin vazgeçilmezi olan üzüm pestili ve türleri hakkında bu detayları da sizler için kaleme aldık.

Pestil Nasıl Yapılır

Pestil yapımı Elazığ’ın yöresel tadı olan orcik aşamalarıyla benzerlik gösteriyor. Yörede bu tatlar için hazırlanan pekmeze bulamaç adı veriliyor. Yöre diliyle pestilin nasıl yapıldığını tüm zorluk ve sabır aşamalarını da dahil ederek sizler için kaleme aldık;

• Öncelikle pestilin ana malzemesinin (özünün) ne olacağına karar verilir. Çünkü pestiller sadece üzüm ile değil dut, kayısı ve benzeri meyvelerin özleriyle de elde edilebilir. Ancak Elazığ bölgesinde sıklıkla tercih edilip üretilen üzüm pestilini baz alarak yapılış aşamalarını sizler için aktaracağız.
• Bildiğiniz gibi Elazığ ve Kahramanmaraş’ın üzüm bağları oldukça meşhurdur. Elazığ’da pestil üretimi yapan köylülerin genelde kendilerine at geniş üzüm bağları bulunuyor. Bu bağlara emekle bakım yaparak verim almayı hedefliyorlar. Hasat zamanında tüm üzümler insan gücüyle tek tek toplanıyor.
• Toplanan üzümler yine imece usulüyle birer birer ayıklanıyor. Aralarında varsa çürük ya da bozulmuş olanlar seçilerek ayrıştırılarak sağlam olanları üzüm pestili olmak üzere ayrılıyor.
• Ardından toplanan bu üzümlerin özü çıkarılır. Özünü çıkarma yani suyunu çıkarma işlemi yine insan gücüyle yapılır. Üzümlerin üzerine temiz ve hijyenik koşullarda basılarak su çıkarma işlemi tamamlanır.
• Elbette pestilin içerisinde aşırı mineral ve vitamin bulunuyor. Bunu daha fazla desteklemek için yörenin temiz toprağı seçiliyor. Bu toprak sıkılan üzümlerin suyuna dahil ediliyor. Bu da topraktaki mineraller ile üzüm suyunun harmanlanarak sağlıklı ve lezzetli hale getirilmesini sağlıyor.
• Ardından toprakla da buluşan üzüm özü bulamaç yapılmak üzere kaynatılmaya başlıyor. Tamamen yöresel bir üretim aşaması olduğu için kazanlarda odun ateşinde sabırla kaynatılıyor. Kıvamını tutturmak ise yöre insanının tarihi ve kültürel bilgi birikimine ve emeğine dayanıyor.
• Saatlerce kısık ateşte sabırla kaynatılan bulamaç artık kıvam almaya başlıyor. Bu aşamadan sonra ise saf un ile buluşuyor. Un kıvamı da yine pestilin lezzetli olması açısından oldukça önemlidir. Pestilin ustaları bu kıvamı tutturana kadar un ilavesi yaparak bulamacı harmanlamaya devam ediyor. Koyu bir kıvam almaya başlayınca da un karışımı durduruluyor.
• Hala sıcak olan bu karşımım tertemiz düz bir alana dökülerek yayılıyor. İyice yayılarak kağıt kadar ince bir halde kuruması sağlanıyor. Kurutulması için yine doğanın en büyük nimeti olan güneş ısısından faydalanılıyor.
• İşte, tam da bu aşamadan sonra incecik kağıt gibi lezzetli üzüm pekmezi hazır hale getirilip paketleniyor. Ardından damaklarla buluşarak bu yöresel tat taçlanıyor.

Pestilin farklı çeşitleri olduğunu ifade etmiştik. Susamlı pestil, bademli pestil, cevizli pestil, fındıklı pestil ya da farklı meyve özlerinden yapılan pestillerde de aynı yapım aşamaları kaydediliyor. Sadece malzeme ve içeriğine bağlı olarak eklemeler yapılıyor.

Pestil Nasıl Yenilir

Dut pestili ya da diğer pestil çeşitleri tek başına bile oldukça lezzetle tüketiliyor. Ancak yine tamamen damak tadınıza bağlı olarak bunun yanında farklı kuruyemişler de tüketebilirsiniz. Sıklıkla sade pestiller her yörede ceviz ile tüketiliyor demek yanlış olmayacaktır. Bunun yanı sıra, susam, fındık, badem ve benzeri kurutulmuş ürünlerle de tüketebilirsiniz. Eğer pestiliniz sade değilse zaten bu yan ürünlere gerek kalmıyor. Çünkü türlerine göre yapım aşamasında bu kuruyemişler de eklenebiliyor. Damak tadınıza hangi türü hitap ediyorsa kolayca onu sipariş edebilirsiniz.

Pestil Çeşitleri

Pestil çeşitlerinin olduğundan yukarıda kısaca söz etmiştik. Bu çeşitleri aslında özüne ve içeriği diğer ürünlere göre şekilleniyor. Meyvelerin baskılanarak yapıldığı pestiller de dut, üzüm, kayısı benzeri meyveler kullanılabiliyor. Bunun yanı sıra özü dışında kullanılan malzemelere göre pestillerin çeşitlerini sıralamak gerekirse de;

• Susamlı
• Cevizli
• Fındıklı
• Üzüm pestili
• Dut pestili

Türlerine göre dut pestili ve üzüm pestili faydaları da en çok merak edilenler arasında yer alıyor. Yöresel olarak, insan emeği ve gücüyle yapılan tüm pestillerin hijyenik koşullarda yapılması şartıyla tamamen faydalı olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Çünkü fabrikasyon pestillere nazaran toprağın ve hakiki özlerin buluşmasıyla elde ediliyor. İnsan bedeninin ihtiyaç duyduğu hemen hemen tüm vitamin ve mineralleri içinde barındırıyor. Genel itibariyle kansızlığa çok iyi geldiğine inanılıyor.

Pesti Fiyatları

Son olarak yöresel tatları satın almak isteyen müşterilerimizin en merak ettiği sorunun yanıtını da aktaralım. Pestil fiyatları ne kadar diye merak edenler için aslında kesin ve net bir rakam sunmak tamamen yanlış olacaktır. Çünkü pestillerin fiyatları yöresel ve fabrikasyon olmasına göre bunun yanı sıra da içerdiği malzemeye göre farklılık gösteriyor. Yöresel 23 online alışveriş mağazamızın ilgili kategorilerinden sizlere özel sunduğumuz pestil fiyatları hakkında bilgi alabilirsiniz. Fiyatlar kilogram bazlı sunuluyor. Her bütçeye ve damağa hitap eden ürünlerimizi satın almak için online mağazamızı ziyaret etmeyi unutmayın!